تاندربولت (Thunderbolt) یک رابط سختافزاری است که توسط اینتل با همکاری اپل توسعه یافته و برای اتصال تجهیزات جانبی به کامپیوترها طراحی شده است. این فناوری در سال ۲۰۱۱ معرفی شد و از آن زمان تاکنون چندین نسخه از آن ارائه شده است. تاندربولت، ترکیبی از قابلیتهای انتقال داده و خروجی ویدئو است، که آنرا به یک راهحل ایدهآل برای کاربران حرفهای تبدیل کرده است.
مزایای تاندبولت نسبت به USB-C
این فناوری جدید مزایای قابلتوجهی را نسبت به پورتهای USB-C سنتی ارائه میدهد، که در ادامه بعضی از آنها را باهم بررسی میکنیم:
- سرعت
تاندربولت به دلیل سرعت فوقالعاده بالا در انتقال داده، به عنوان یکی از سریعترین رابطهای موجود برای اتصال دستگاههای جانبی به کامپیوتر شناخته میشود. سرعت این رابط در طول نسلهای مختلف، به طور قابل توجهی افزایش یافته است:
تاندربولت 1: 10 گیگابیت بر ثانیه (دو برابر سرعت USB 3.0)
تاندربولت 2: 20 گیگابیت بر ثانیه (دو برابر سرعت تاندربولت 1)
تاندربولت 3: 40 گیگابیت بر ثانیه (دو برابر سرعت تاندربولت 2)
تاندربولت 4: 40 گیگابیت بر ثانیه (با پشتیبانی از PCIe 8.0 و USB 4)
- انتقال برق
پورتهای تاندربولت میتوانند تا 100 وات برق را تامین کنند، که برای شارژ لپتاپها، کارتهای گرافیک اکسترنال و دستگاههایی که نیاز به توان بالا دارند ایدهآل است.
- پشتیبانی از چندین پروتکل
تاندربولت از چندین پروتکل انتقال داده پشتیبانی میکند، از جمله:
PCI Express: برای اتصال دستگاههای جانبی با سرعت بالا مانند کارتهای گرافیک.
DisplayPort: برای اتصال نمایشگرها با کیفیت بالا.
USB: پشتیبانی از استانداردهای مختلف USB، از جمله USB 3.1 و USB 4.
- پشتیبانی از Daisy Chaining
یکی دیگر از قابلیتهای تاندربولت، امکان استفاده از Daisy Chaining است. این ویژگی به کاربران اجازه میدهد تا حداکثر شش دستگاه را به صورت زنجیرهای به یکدیگر متصل کنند. این امر به خصوص در محیطهای کاری که نیاز به اتصال چندین دستگاه وجود دارد، بسیار مفید است.
- کیفیت ویدیو و صدا
تاندربولت امکان انتقال همزمان دادههای ویدئویی و صوتی با کیفیت بالا را فراهم میکند. این پورت قادر است تا ویدیوهایی با رزولوشن 4K و حتی 8K را بدون کاهش کیفیت انتقال دهد.
- امنیت
تاندربولت 4 با بهبودهای امنیتی نسبت به نسخههای قبلی، از سیستمهای رمزنگاری و احراز هویت پیشرفتهتری بهره میبرد.
- سازگاری
تاندربولت با طیف گستردهای از دستگاهها از جمله مادربرد، لپتاپها، نمایشگرها، دستگاههای ذخیرهسازی و کارتهای گرافیک اکسترنال سازگاری دارد.
تاندربولت 3 و 4 از کانکتور USB-C استفاده میکنند، که باعث میشود با دستگاههای قدیمیتر که دارای پورت USB-C هستند نیز سازگار باشد.
انواع مختلف تاندربولت
در حال حاضر، چهار نوع پورت تاندربولت وجود دارد:
– تاندربولت نسل 1
تاندربولت 1 در سال 2011 معرفی شد، اولین نسل از این رابط پرسرعت بود که توسط اینتل و اپل به طور مشترک توسعه یافت. این فناوری، انقلابی در نحوه اتصال دستگاههای جانبی به کامپیوترها ایجاد کرد و سرعتی بیسابقه را برای انتقال داده، خروجی ویدیو و تامین برق ارائه داد.
مشخصات کلیدی:
سرعت: 10 گیگابیت بر ثانیه (دو برابر سریعتر از USB 3.0 در آن زمان)
کانکتور: DisplayPort
توان: حداکثر 10 وات
پشتیبانی از:
– نمایشگرهای DisplayPort با وضوح بالا
– دستگاههای ذخیرهسازی پرسرعت
– کارتهای شبکه
– داکهای توسعه
– تاندربولت نسل 2
تاندربولت 2، در سال 2013 معرفی شد، نسل دوم از این رابط پرسرعت بود که توسط اینتل توسعه یافته بود. این فناوری با ارتقای سرعت و قابلیت اتصال، پیشرفتهای قابلتوجهی نسبت به نسل قبلی خود، ارائه داد و به سرعت محبوب شد.
مشخصات کلیدی:
سرعت: 20 گیگابیت بر ثانیه (دو برابر سریعتر از تاندربولت 1)
کانکتور: Mini DisplayPort
توان: حداکثر 37 وات
پشتیبانی از:
– نمایشگرهای DisplayPort با وضوح بالا (تا 4K)
– دستگاههای ذخیرهسازی پرسرعت
– کارتهای شبکه
– داکهای توسعه
– تاندربولت نسل 3
این نسل از تاندربولت در سال 2015 معرفی شد و نقطه عطفی در تاریخ رابطهای پرسرعت بود. تاندربولت نسل 3 با ارائه سرعتی بیسابقه، تطبیقپذیری فوقالعاده و پشتیبانی از طیف گستردهای از دستگاهها، انقلابی در نحوه اتصال دستگاهها به یکدیگر ایجاد کرد.
مشخصات کلیدی:
سرعت: 40 گیگابیت بر ثانیه (دو برابر سریعتر از تاندربولت 2)
کانکتور: USB-C
توان: حداکثر 100 وات (دو برابر و نیم بیشتر از تاندربولت 2)
پشتیبانی از:
– نمایشگرهای DisplayPort با وضوح بالا (تا 5K)
– دستگاههای ذخیرهسازی پرسرعت
– کارتهای گرافیک خارجی
– داکهای توسعه
– تاندربولت نسل 4
تاندربولت 4 در سال 2020 به عنوان آخرین نسخه از این رابط پرسرعت معرفی شد. تاندربولت 4 سرعت پایهای برابر با نسل قدیم خود یعنی تاندربولت 3 دارد، پیشرفتهای قابلتوجهی را در زمینه قابلیتها، سازگاری و مصرف برق ارائه میدهد.
مشخصات کلیدی:
سرعت: 40 گیگابیت بر ثانیه (همانند تاندربولت 3)
کانکتور: USB-C (همانند تاندربولت 3)
توان: حداکثر 100 وات (همانند تاندربولت 3)
پشتیبانی از:
– نمایشگرهای DisplayPort با وضوح بالا (تا 8K)
– دستگاههای ذخیرهسازی پرسرعت
– کارتهای گرافیک خارجی
– داکهای توسعه
ویژگیهای جدید:
– پشتیبانی از DisplayPort 2.1
– پشتیبانی از PCI Express 4.0
– محافظت مستقیم حافظه (VT-d)
تاندربولت 4 تفاوت اساسیای با تاندربولت 3 ندارد؛ هر دو از کانکتورهای یکسان USB-C استفاده میکنند و حداکثر سرعت 40 گیگابیت بر ثانیه را دارند. نسل جدیدتر این امکان را فراهم میکند که سیگنالهای ویدیویی را به دو نمایشگر 4K یا یک نمایشگر 8K ارسال کند، در حالی که تاندربولت 3 تنها امکان اتصال به یک مانیتور 4K را داشت. همچنین، تاندربولت 4 سرعت دیتای پشتیبانیشده PCI Express را به دو برابر بیشتر، یعنی 32 گیگابیت بر ثانیه افزایش میدهد.
درسته که پورتهای تاندربولت با USB-C سازگار هستند و میتوانید دستگاههای USB-C را به آنها متصل کنید، اما باید نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- سرعت: اگر یک هارد اکسترنال USB-C را به پورت تاندربولت 4 متصل کنید، با سرعت USB-C که حداکثر 20 گیگابیت بر ثانیه هست، کار میکند، نه با سرعت 40 گیگابیت بر ثانیه!
- قابلیتها: همه دستگاههای USB-C از تمام قابلیتهای تاندربولت 4 مثل پشتیبانی از DisplayPort یا تامین برق با توان بالا پشتیبانی نمیکنند.
جمعبندی
تاندربولت با چهار نسل مختلف خود، به علت داشتن سرعتهای بالا و قابلیتهای متعدد، به یک رابط قدرتمند و چندمنظوره تبدیل شده است. این فناوری نه تنها پهنای باند بیشتری را فراهم میکند، بلکه امکانات متنوعتری همچون پشتیبانی از چندین نمایشگر با وضوح بالا(البته تنها در نسل 4)، شارژ سریع و امنیت بیشتر را نیز به ارمغان آورده است. تاندربولت نسل ۴ به عنوان جدیدترین نسل، با حفظ تمام ویژگیهای مثبت نسلهای قبل، عملکرد بهتری را ارائه میدهد و نیازهای مختلف کاربران حرفهای و عادی را پوشش میدهد. اگر شما هم به دنبال ارتقاء سیستم خود هستید و میخواهید از آخرین فناوریهای روز بهرهمند شوید، انتخاب یک مادربرد کامپیوتر با قابلیت پشتیبانی از تاندربولت نسل ۴ میتواند گزینهای بسیار مناسب باشد. این مادربردها به شما امکان اتصال سریعتر و کارآمدتر دستگاهها را میدهند. بنابراین استفاده از آخرین نسل این تکنولوژی، تجربه کاربری شما را بهبود میبخشد و کارایی سیستمتان را ارتقا میدهد.